ویلا101
موقعیت: کوهسار، البرز
معمار: وحید قدسی
مصالح: بتن
تاریخ طراحی: ۱۳۹۲
تاریخ ساخت: ۱۳۹۵
مساحت زمین: ۵۰۰۰m۲
معمار: وحید قدسی
عکس: بابک طوسی پور، دید استدیو، وحیدقدسی
توضیحات:
این ویلای خارج از تهران، واقع در شهرستان کوهسار، استان البرز در زمینی به مساحت ۵۰۰۰ مترمربع واقع شده که بخشی از یک شهرک ویلایی می‌باشد. با وجود برخورداری از امتیاز وسعت زمین، پروژه با ویژگی‌ها و محدودیت‌هایی ازجمله شکل و جهت‌گیری خاص سایت روبه‌رو بود.
سایت پروژه یک مستطیل ۱۲۸ در ۴۰ متری است که با وجود طول زیاد از عرض نسبتاً کمی برخوردار است که به دلیل مجاورت با واحدهای همسایه در فاصله‌ی کم -با توجه به متراژ، ابعاد و کاربری موردنظر- محدودیت‌هایی را برای رسیدن به خواسته‌های طرح، مانند محرمیت و ارتباط بین محوطه‌ی جلو و محوطه‌ی پشتی زمین، به‌وجود می‌آورد. هم‌چنین ضوابط مشخصی برای محل قرارگیری بنا و فاصله‌ی جانبی تا محدوده‌ی زمین وجود داشت.
نقطه‌ی شروع در طراحی این ساختمان ارتباط بنا با محیط خود بود، به ویژه ارتباط درون با بیرون؛ به نوعی که ساختمان موجودیتی در محیط خود باشد و هنگام حضور در درون، ارتباط با بیرون حفظ شود؛ که مشخصاً این ارتباط با درنظرگرفتن محرمیت و کاربری‌های موردنظر طرح می‌بایست به دست می‌آمد.
در برخورد با عرض کم سایت و طول زیاد آن، حجم اولیّه با جداره‌های صلب و بسته رو به واحدهای کناری در نظر گرفته شد و بر خلاف آن، جداره‌های رو به محوطه‌ی جلو و پشت تماماً شفاف و باز دیده شد. دو محور عمود بر هم دسترسی‌ها و ارتباط با چهار طرف بنا را شکل داد که برای کنترل و بهبود نور، دید و دسترسی، محور عرضی به دو سمت جابه‌جا شد. حجم اولیّه به وسیله این دو محور به چهار مکعب تقسیم شد که ابعاد هرکدام بر پایه ویژگی‌ها و کیفیت‌های موردنظر فضایی که دربرمی‌گیرند، تغییر کرد.
با توجه به جهت‌گیری زمین به سمت جنوب و غرب، جداره صلب در ضلع جنوب‌شرقی علاوه بر حفظ محرمیت، ایجاد ارتباط درون و بیرون و حل‌کردن کاربری‌ها، در کنترل نورگیری فضاهای داخلی نقشی اساسی ایفا می‌کند. فضای آشپزخانه و اتاق‌خواب‌ها در نمای پشت، از نور شمال -متمایل به شرق- و فضای نشیمن اصلی در نمای جلو، از نور جنوب -متمایل به غرب- برخوردارند که برای کنترل نور جنوب از پیشانی ساختمان و لوورها استفاده شده است. جداره‌ی شیشه‌ای بلند امکان بیشترین بهره‌گیری از ارتباط درون با محیط باغ و هم‌چنین یکپارچگی در فضای داخلی بین دو طبقه را فراهم کرده است.
در کنار ویژگی‌های نام برده، استفاده از باد غالب برای تهویه‌ی طبیعی نیز مدنظر بوده است. باد غالب در موقعیت سایت، از غرب می‌باشد که در صورت بازبودن بازشوها در نمای جلو و پشت، جریان طبیعی قابل‌توجهی به‌وجود می‌آید که با وجود وُید، این جریان در دو طبقه برقرار می‌گردد. وجود جریان طبیعی از سمت غرب یکی از دلایل قرارگیری استخر در روبه‌روی ساختمان است که با عبور جریان از روی آب، دما و رطوبت بهبود می‌یابد.
استخر در فضای روبه‌روی بنا و در ارتباط با نشیمن اصلی و وُید دو طبقه قرارگرفته تا حضور آب و سطح آینه‌ای آن کامل‌کننده‌ی حس‌فضایی باغ و فضای‌سبز باشد. در محوطه‌ی جلو، حرکت سکوهای شناور برروی یکدیگر شیب‌زمین را حل می‌کنند. اما برخلاف محوطه‌ی جلو، در پشت فضایی آرام در نظر گفته شده که سطح صاف و هم‌ارتفاع آن با درون بنا امکان ارتباط موردنظر در طراحی را فراهم می‌کند و هم بنا از بیرون و هم محوطه از درون تماماً قابل‌درک باشند.
معماران مرتبط:
